Źródła uzyskania kredytu
Możliwości wykreślenia z rejestrów dłużników
W sytuacji, gdy banki lub instytucje pozabankowe odmówiły finansowania ze względu na negatywną historię kredytową w BIK albo w innych bazach (KRD, ERIF, BIG InfoMonitor), warto podjąć kroki formalne w celu uregulowania swoich danych w rejestrze. Należy przede wszystkim ustalić, który podmiot (wierzyciel lub bank) dokonał wpisu:
- Wniosek o udostępnienie informacji
- Sporządzamy pismo do konkretnej instytucji gromadzącej dane (np. do Biura Informacji Kredytowej), załączając opłatę ustaloną w cenniku danej organizacji.
- Zgodnie z prawem, w ciągu dwóch tygodni powinniśmy otrzymać informację o jednostce, która dokonała negatywnego wpisu.
- Uregulowanie zadłużenia i wniosek o usunięcie
- Po spłacie zaległości należy zwrócić się do wierzyciela z prośbą o skreślenie z rejestru dłużników.
- Jeśli zadłużenie zostało już uregulowane, a wpis wciąż widnieje w bazie, można wystosować pisemne żądanie usunięcia wpisu na podstawie dokumentów potwierdzających dokonanie spłaty.
- Brak możliwości „wymazania”
- Osoby notorycznie niespłacające zobowiązań lub posiadające egzekucję komorniczą zwykle nie mogą liczyć na przychylność banków.
- Nawet jeśli uda się uregulować dług, scoring kredytowy może pozostawać obniżony, co skutkuje dalszym brakiem zdolności do zaciągania kredytów.
Kiedy instytucje pozabankowe są alternatywą?
Dla dłużników mających trudność w uzyskaniu finansowania w banku jedynym wyjściem bywa zaciągnięcie pożyczki poza sektorem bankowym. Takie produkty – często nazywane „szybkimi pożyczkami bez BIK” – mogą mieć stosunkowo wysokie oprocentowanie oraz krótkie terminy spłaty, co zwiększa ryzyko wpadnięcia w spiralę zadłużenia. Firmy pożyczkowe mogą wymagać:
- Minimalnych formalności – zwykle wystarczy dowód osobisty i pełnoletność pożyczkobiorcy.
- Umowy cywilno-prawnej lub weksla – stanowiącego zabezpieczenie dla instytucji pożyczkowej.
- Zgody na przetwarzanie danych w niebankowych bazach – co w praktyce zastępuje część typowych procedur weryfikacyjnych w bankach.
Choć tego typu pożyczki umożliwiają szybkie pozyskanie gotówki, wymagają skrupulatnej analizy własnych możliwości finansowych. W przypadku dużych zadłużeń, część pożyczkobiorców sięga nawet po kredyty konsolidacyjne w instytucjach pozabankowych. Trzeba jednak pamiętać, że koszty pozaodsetkowe (prowizje, ubezpieczenia) bywają znacznie wyższe niż w sektorze bankowym.
Tabela: Wybrane rejestry zadłużenia a rodzaj wpisu
| Rejestr | Rodzaj wpisów | Kto dokonuje wpisu | Okres przechowywania |
|---|---|---|---|
| BIK (Biuro Informacji Kredytowej) | Informacje o kredytach, kartach kredytowych, limitach w rachunkach | Banki, SKOK-i, firmy pożyczkowe | Nawet 5 lat po spłacie, w przypadku opóźnień pow. 60 dni |
| KRD (Krajowy Rejestr Długów) | Niespłacone faktury, rachunki, długi konsumenckie | Wierzyciele (m.in. firmy telekomunikacyjne) | Do momentu spłaty + 3 lata po wygaśnięciu długu |
| BIG InfoMonitor | Zaległości w opłatach, mandatach, czynszach, mediach itp. | Wierzyciele z różnych sektorów | Zwykle 10 lat, jeśli dług nie jest uregulowany |
| ERIF Biuro Informacji Gospodarczej | Dane o zadłużeniach, postępowaniach egzekucyjnych | Firmy windykacyjne, przedsiębiorcy | Do momentu spłaty lub na czas określony w przepisach |
Weryfikacja własnych wpisów w tych rejestrach pozwala ustalić, czy istnieją nierozliczone wierzytelności i uregulować je możliwie szybko. Dopiero po potwierdzeniu całkowitej spłaty zadłużenia można podjąć skuteczną próbę wykreślenia z list i ewentualnego odbudowania wiarygodności w oczach instytucji finansowych. Warto również pamiętać, że nawet gdy negatywny wpis zostanie usunięty, banki mogą przechowywać dane historyczne we własnych zasobach i wykorzystywać je w procesie oceny ryzyka kredytowego.
Piotr